Kwota graniczna pomiędzy wykroczeniem a przestępstwem majątkowym w Polsce wynosi 800 złotych. Oznacza to, że czyn zabroniony, w którym wartość szkody lub zysku nie przekracza tej kwoty, jest traktowany jako wykroczenie. Jeśli natomiast wartość ta przekracza 800 złotych – mamy do czynienia z przestępstwem. Przepisy w tej kwestii są jasno określone w Kodeksie wykroczeń oraz w Kodeksie karnym.
Podstawa prawna wykroczenia
Granica pomiędzy wykroczeniem a przestępstwem została określona w art. 119 §1 Kodeksu wykroczeń, który mówi, że kto zabiera cudzą rzecz ruchomą o wartości nieprzekraczającej ustalonej kwoty (obecnie 800 złotych), podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny. W przypadku przekroczenia tej kwoty zastosowanie ma już art. 278 Kodeksu karnego dotyczący kradzieży.
„Zgodnie z obowiązującym stanem prawnym, od 1 października 2023 roku za próg wykroczenia uznaje się kwotę 800 złotych. Wcześniej wartość ta wynosiła 500 złotych.” – portal prawniczy Prawo.pl
Dlaczego kwota graniczna ma znaczenie?
Ustalenie tej granicy ma kluczowe znaczenie dla oceny wagi czynu. W praktyce od tego, czy czyn zostanie zakwalifikowany jako wykroczenie, czy przestępstwo, zależy m.in. surowość kary oraz wpis do rejestru karnego. Wykroczenia co do zasady nie skutkują wpisem do Krajowego Rejestru Karnego, natomiast przestępstwa już tak.
Kary za wykroczenia
- areszt – od 5 do 30 dni,
- ograniczenie wolności – od 1 do 4 tygodni,
- grzywna – od 20 do 5000 złotych,
- nagana – najłagodniejsza forma kary.
„Wykroczenia mają charakter mniejszej wagi, dlatego ustawodawca przewidział łagodniejsze środki oddziaływania, skupione bardziej na prewencji niż na represji.” – serwis Gov.pl
Zmiany i ciekawostki
Warto wiedzieć, że granica wykroczenia była już kilkukrotnie zmieniana. Jeszcze kilka lat temu wynosiła 250 zł, potem 500 zł, a obecnie – po waloryzacji – to 800 zł. W przyszłości możliwe są kolejne korekty, ponieważ ustawodawca stara się dopasować przepisy do zmian inflacyjnych i realnej wartości pieniądza.
Co ciekawe, w niektórych przypadkach sąd może wziąć pod uwagę nie tylko wartość szkody, ale również okoliczności czynu – na przykład sposób jego popełnienia czy społeczną szkodliwość. Dlatego sama kwota nie zawsze jest jedynym kryterium przy kwalifikacji prawnej danego zachowania.
Podsumowując: wykroczenie to czyn zabroniony, którego wartość nie przekracza 800 złotych. Choć może wydawać się drobnym przewinieniem, jego popełnienie może skutkować poważnymi konsekwencjami prawnymi, zwłaszcza w przypadku powtarzania takich czynów.
